دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان

تفسير سوره حمد(4)

جلسه چهارم: اهميت آيه الرحمن الرحيم

حجه‌الاسلام صديقي در سومين كارگاه سوره حمد در دانشگاه آزاد اسلامي واحد كاشان در شرح و تفسير آيه‌ي"الرحمن الرحيم" گفت: در نمازهاي يوميه حدود سي مرتبه اين آيه تكرار مي‌شود كه اين موضوع نشان از اهميت آن مي باشد. بنابراين بايد توجه داشت كه اين آيه صفت"رب العالمين" است كه خود داراي پيام معنوي براي همه‌ي مديران و كارگزاران است. به اين معنا كه خداوند كه مدير و مدبر و مربي عالميان است نسبت به بندگان خود رحمان و رحيم است؛ پس همه مديران بايد نسبت به مراجعين خود مهربان باشند يعني داراي صبغه الهي باشند. عضو شوراي فرهنگي دانشگاه در اين زمينه گفت: نكته ديگري كه مي‌توان اين آيه را در رديف آيات اميدواركننده قرآن قرار داد رحمانيت و رحميت خداوند است كه به انسان اميد برگشت و آرامش روحي و رواني مي‌دهد و انسان را از يأس و نااميدي حفظ مي‌كند. روح اميد به رحمت خداوند در آيات ديگر قرآن نيز به چشم مي خورد. خداوند در سوره زمر به رحمت رحمانيه خود نسبت به بندگانش اشاره مي كند و مي فرمايد: « قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيم‏»(زمر: 53 ).  اسراف به معناي خارج شدن از حد اعتدال است خارج شدن از حد اعتدال در مسائل اخلاقي به معناي انحراف و گاهي آلوده شدن انسان به گناه است. خداوند مي فرمايد: به آنها كه لغزشي پيدا كردند بگو كه از رحمت من نااميد نباشند چرا كه همه گناهان قابل بخشش است و من نيز همه گناهان را مي‌بخشم. در بيان معصومين هم روي مسئله اميد بسيار تاكيد شده است و انسان گاهي چنان تحولي در زندگي او پيدا مي‌شود كه خود او هم متحير مي‌شود. چنانچه حضرات معصومين(ع) گفته‌اند هنگامي كه حضرت موسي(ع) رفت تا براي خانواده‌اش آتش بياورد پيامبر بازگشت!؛ اما هنگامي كه سحره‌ي فرعون براي مبارزه با موسي(ع) و در حمايت از فرعون رفته بودند در حقيت كافر رفته بودند و مسلم بازگشتند‍! مدير فرهنگي دانشگاه گفت: "وحشي" غلام هند كه قاتل حمزه سيدالشهدا بود تا قبل از نزول اين آيه فراري بود با نازل شدن اين آيه به محضر رسول خدا(ص) آمد و از پيامبر تقاضاي عفو و بخشش كرد و پيامبر هم او را مورد عفو قرار داد و او مسلمان شد و در يكي از غزوات به شهادت رسيد.