جلسه هفتم :«اياك نعبد و اياك نستعين»
حجهالاسلام صديقي در جمع استادان و كارمندان دانشگاه آزاد اسلامي كاشان در مسجد اين واحد پيرامون تفسير سوره حمد گفت: از ابتداي نماز تا اين آيه ي نوراني انسان در مقام بيان اوصاف خداوند قرار ميگيرد و خداوند را با صفات ذات و افعال ستايش ميكند؛ اما از اين قسمت به بعد لحن سخن انسان با خداوند تغيير ميكند و مسئله عبوديت و استعانت از خداوند مطرح مي شود آن هم به صورت توحيد در عبادت و توحيد در افعال. به اين معنا كه انسان بعد از درك عظمت خداوند در خالقيت و مالكيت او از الهه هاي دروغين روي گردان ميشود و فقط در مقابل او كرنش ميكند يا به تعبيري به مرحله تسليم در عبادت براي خداوند مي رسد آن هم تسليم دل؛ زيرا آنچه مهم است اين است كه انسان به مرحله تسليم دل برسد.
مدير فرهنگي درباره اقسام تسليم گفت: در تقسم بندي تسليم ما سه مرحله داريم 1- تسليم جسم 2- تسليم عقل 3- تسليم دل. رسيدن به مرحله سوم از همهي مراحل مهمتر است؛ زيرا رسيدن به دو مرحله قبل آسان است و رسيدن مرحله سوم سخت و مشكل است؛ چون در مرحله جسم گاهي انسان با يك تهديد تسليم ميشود و در مرحله عقل نياز به برهان دارد و با يك برهان و دليل تسليم مي شود. قرآن از يهود ونصاري تقاضاي برهان ميكند و در سوره بقره آيه 111 ميفرمايد:« وَ قالُوا لَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ كانَ هُوداً أَوْ نَصارى تِلْكَ أَمانِيُّهُمْ قُلْ هاتُوا بُرْهانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقين»؛ اما تسليم دل آسان نيست؛ زيرا ممكن است انسان در دو مرحله قبل تسليم باشد و تسليم دل و باور قلبي نداشته باشد. چنانچه وقتي خداوند از شيطان خواست بر آدم سجده كند او نپذيرفت. شيطان در دو مرحله قبل، تسليم بود اما تسليم دل نداشت و به همين جهت مخالفت كرد.
عضوشوراي فرهنگي دانشگاه گفت: توحيد در عبادت يعني اينكه تمام اعمال عبادي انسان فقط براي خدا باشد وانسان به مرحلهاي برسد كه بگويد:« قُلْ إِنَّ صَلاتي وَ نُسُكي وَ مَحْيايَ وَ مَماتي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمين»(الأنعام: 162) همه عباداتم اعم از واجبات و مستحبات و مرگ و حياتم براي اوست. اين مرحله از عبادت است كه قرآن روي گرداندن از آن را نوعي تكبرورزي و استكبار مي داند. « وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرين»(غافر : 60)